Çağdaş Türk resim sanatı
tarihini incelediğimizde, Türk İslam sanatları içinde önemli bir yere sahip
olan minyatür sanatının örneklerinin başlangıcına bakılacak olursa 15. yüzyılın
başlarına kadar gitmek gerekmektedir (Geçen ve Kösem, 2019: 366) ve minyatürün
19. yüzyıla kadar etkinliğini de koruduğu görülmektedir. 18. yüzyılın başından
itibaren yoğunlaşan batılılaşma hareketleri resim alanında da etkili olmuş,
Osmanlı Devleti›ndeki ekonomik, sosyal ve siyasi gelişmeler ile resim sanatında
da yenilik hareketleri görülmüştür. 19. yüzyılın başları tuval resmine geçişle
başlamıştır. Bu dönemde eğitim almak için Avrupa›ya giden Türk ressamları bu
gelişmeye öncülük etmişlerdir. Bu batılılaşma süreci içerisinde çağdaş Türk
resminde D grubundan önce yer alan sanatsal faaliyetler bulunmaktadır. Bu
faaliyetler arasında İlkel ressamların Türk resim sanatına katkıları, Sanayi-i
Nefise Mektebi›nin açılması, 1914 kuşağı ressamlarının faaliyetleri, Müstakil
Ressamlar ve Heykeltıraşlar Derneği›nin kurulması sayılabilir. Kısa sürede
gerçekleşen bu faaliyetler Türk resim sanatının gelişmesinde çok önemli bir
yere sahip olmakla birlikte Batı sanatının sanat akımlarının gerisinde
kalmıştır. 1933 yılında temelleri atılan D Grubu, Batı sanatı ile hızla
bütünleşerek dönemin popüler sanat akımlarını Türkiye›ye taşımış ve ülkemizdeki
çağdaş sanat akımlarını ve sanat görüşlerini yansıtmak için harekete geçmiştir.
D Grubu, çağdaş Türk resminin en büyük kusurunun entelektüel yönü olduğunu
savunmuş ve bu eksikliği gidermenin yollarını aramıştır. Bu bölümde ortaya
çıktığı günden itibaren Türk resim sanatının modernleşmesinde kalıcı izler
bırakan D Grubu›nun çağdaş Türk resim sanatına katkıları incelenmektedir.
Tanzimat›la başlayan modernleşme ve yenilenme tarihsel bir dönüşüm olarak ne
ifade ediyorsa, D Grubu›ndaki çağdaş Türk resmi için de o anlam ifade
etmektedir. Avrupa›da aldıkları eğitim, duygu ve izlenimlerle yurda dönen Zeki
Faik İzer, Zühdü Müridoğlu ve Cemal Tollu gibi yenilikçi sanatçılar,
bulundukları sanat ortamında kübizm ve dışavurumculukla karşılaştılar. Ancak
1933 yılında sağduyu ile hareket edebilmek için D Grubu›nu kurdular. D
Grubu›nun kurulmasıyla çağdaş Türk resminde yeni bir dönem başlamıştır. D Grubu
dönemi dikkate alınmadan çağdaş Türk resminin modernleşme süreci tam olarak
anlaşılamaz. Bu çalışmada D Grubu ressamlarının çağdaş Türk resim sanatının
gelişimine katkılarının incelenmesi amaçlanmış ve literatür taraması yöntemiyle
elde edilen veriler betimsel olarak bir araya getirilmiştir.
Atıf Sayısı :