Radyonükleer Acillerde Triyaj Ve Hasta Yönetimi
Anahtar Kelimeler
Radyolojik nükleer acillerde acil
servislere başvuran hastalar kamuya ait araç ve ambulanslarla getirilen
kazazedeler olabileceği gibi, olay yerini kendi olanakları ile terk ederek
merkeze gelen radyoaktif kontamine kişiler de olabilir. Kazazedeyi yüksek
radyasyon doz hızı alanından veya radyoaktif kaynaktan uzaklaştırmak hasta
yönetiminin olmazsa olmaz kuralıdır. Halka duyurulmuş olaylarda acil servislere
veya oluşturulan başvuru alanlarına, sahra hastanelerine gelen kazazede veya
radyasyon maruziyetinden endişe duyan kişilerin tıbbi müdahale alanına
girişinde radyasyona maruziyet risk sınıflandırması yapılmalıdır. Burada önemli
konu acil servise ayaktan başvuranlar arasında: radyasyon maruziyeti olan
asgari tedavi gereksinimli veya tedavi gerektirmeyen, minör semptomlu,
maruziyet olasılığı olan olaya ya da organik patolojiye bağlı olabilecek
semptomu bulunmayan, radyasyon maruziyeti olasılığı olmayan, hastaneye korunma
amaçlı veya hayali hastalık ile başvuranlar, emosyonel veya finansal
menfaatleri için başvuranlar, olay sonrası stres reaksiyonları nedeniyle
başvuranların olabileceğidir. Triyaj hasta veya yaralıların yaralanma
tiplerine, o andaki aciliyet durumlarına göre sınıflandırılıp hastaneye
yatırma, tedavi ve tahliye konularında öncelik derecelerinin saptanması
eylemidir. Kitlesel yaralanmaların olduğu afet acil durumlarında hasta triyajı
daha fazla kazazedeye ulaşılmasını, sınırlı personel ve ekipmanın müdahaleden
en fazla yarar göreceklere sarf edilebilmesini ve sağlık hizmet sunumunun
aksamadan sürdürülebilmesini sağlar. Hızlı triyaj ve laboratuvar tabanlı
biyodozimetri test sonuçları, nükleer bir kazadan sonra en fazla sayıda insanın
değerlendirilmesini sağlayacak ve sağlık ekiplerinin kolay triyajına yardımcı
olacaktır. Triyaj ile kaynakların tedaviden fayda görecek kazazedelere
yönlendirilmesi daha fazla kişinin hayatının kurtarılmasını sağlayacaktır. Tüm
radyolojik nükleer olay ve kazalarda henüz kantitatif dozimetri yapılamamış
olgularda tedavi gereksinimi ve tedavi
önceliği olup olmadığını anlamak için sistematik sorgulama ve
muayenelerle olgunun maruz kaldığı dozun yaklaşık olarak da olsa tahmin
edilmesi önemlidir. Radyasyon kazalarında tahmin edilen tüm vücut dozu difüz
değil, kaynak-kişi-oluş şekli geometrisine bağlı ve tek tek organlar baz
alındığında aslında heterojen bir maruziyetten kaynaklanan dozdur. Klinik tablo
organların heterojen maruziyetine ve kişisel özelliklere göre değişiklik
gösterir.
Atıf Sayısı :