Uykunun Filogenezi, Uyku Fizyolojisi Ve Ontolojisi
Anahtar Kelimeler
Bu bölümde, uyku-uyanıklık kontrolünün beyindeki farklı merkezler tarafından sağlandığı ve bu merkezlerin uyanıklığı ve uyku durumunu düzenlemek için birbirleriyle etkileşim halinde olduğu açıklanmaktadır. Uyku-uyanıklık döngüsü, uyanıklığı sağlayan sistemlerin uyku sistemlerini engellediği ve uyku sistemlerinin de uyanıklığı engellediği bir karşılıklı inhibisyon temeline dayanmaktadır. Uyanıklığı sağlayan sistemler arasında asetilkolin, norepinefrin ve serotonin gibi nörotransmitterlerin rol oynadığı belirtilmektedir. Uyku sistemlerinin ise GABA ve galanin aracılığıyla uyanıklık merkezlerini engellediği ifade edilmektedir. Uyku-uyanıklık döngüsünün uyanıklıktan NREM uykusuna ve ardından REM uykusuna doğru ilerlediği ve bu dönemlerin birden fazla nöron grubu tarafından kontrol edildiği belirtilmektedir. Son yıllarda yapılan araştırmalarla birlikte, uyku-uyanıklık kontrolünde yer alan nörokimyasal sistemlere ek olarak yeni GABAerjik ve glutamaterjik sistemlerin keşfedildiği ifade edilmektedir. Ayrıca, uyanıklığı sağlayan monoaminerjik hücre grupları olan norepinefrin, serotonin, dopamin ve histaminin uyanıklığı sağladığı ve bazal ön beyindeki kolinerjik, GABAerjik ve glutamaterjik nöronların da uyanıklığı desteklediği belirtilmektedir. Pedinkülopontin ve laterodorsal çekirdeklerin de uyanıklığı sağlayan kolinerjik nöron kümelerini içerdiği ve bu çekirdeklerin de GABAerjik ve glutamaterjik nöron gruplarına sahip olduğu ifade edilmektedir.(AI)
Atıf Sayısı :