Yara iyileşmesi ve onarım süreci, vücudumuzun yaraları iyileştirmek için kullandığı mekanizmaları içerir. Bu süreç, inflamatuar mediatörler ve hücreler arasındaki karmaşık etkileşimleri içerir. Hemostaz ile pıhtı oluştuktan sonra inflamatuar hücreler hızla yara bölgesine çekilir ve bölünüp çoğalan fibroblastlar ve epitel hücrelerin göçü izlenir. Vasküler endotel hücreleri ise yeni kapiller ağ oluşturarak bölgenin kanlanmasını sağlar. Daha sonra fibroblastlar ekstraselüler matriks sentezleyerek hasarlı dokunun skar dokusuyla değişmesini sağlar. Bu süreçte büyüme faktörlerinin etkileri çok önemlidir. Büyüme faktörleri, yara iyileşmesinde etkileri olan proteinlerdir. Epidermal Büyüme Faktörü (EGF), Platelet Kökenli Büyüme Faktörü (PDGF), Fibroblast Büyüme Faktörleri (FGF) ve Transforme Edici Büyüme Faktörü α ve β (TGF-α ve β) gibi büyüme faktörleri, yara iyileşmesi sürecinde önemli rol oynar. Bu faktörler, hücre büyümesi, kemotaksis, mitogenez, kollajen sentezi gibi olaylardan sorumludur. Ayrıca büyüme faktörleri, yara iyileşmesindeki protein üretimini ve epitel hücrelerin migrasyonunu uyararak iyileşmeyi hızlandırır. Yara iyileşmesi ve onarım sürecinde büyüme faktörlerinin etkileri, inflamatuvar safha, fibroblastik safha ve remodelleme safhası olmak üzere üç süreçten geçer. Bu nedenle büyüme faktörlerinin yara iyileşmesi üzerindeki etkileri çok önemlidir.(AI)
Atıf Sayısı :
