Kolorektal kanser, erkek ve kadınlarda en yaygın ve ölümcül kanser türlerinden biridir. Bu nedenle, yeni tanısal ve prognostik biyobelirteçlere olan ihtiyaç önemli bir hale gelmiştir. Kolorektal kanser, farklı bireylerde farklı klinik seyir gösterebilir ve bu nedenle hastaların tedavi etkinliğini belirlemek, istenmeyen yan etkileri azaltmak ve optimal tedavi seçeneklerini öngörmek için biyobelirteçlerin kullanımı önemlidir. Bu çalışmada, kolorektal kanserin taranması, tanısı, izlemi ve prognozunun belirlenmesinde kullanılan biyobelirteçler ele alınmış ve gelecekteki biyobelirteç perspektifleri üzerine tartışılmıştır. Kolorektal kanserde kullanılan biyobelirteçler, doku biyobelirteçleri, kan biyobelirteçleri ve dışkı biyobelirteçleri olarak gruplandırılmaktadır. Doku biyobelirteçleri arasında sitokeratinler ve kaudal tipi homeobox 2 (CDX2) bulunmaktadır. Kan biyobelirteçleri arasında ise carcinoembryonic antigen (CEA) ve miRNA yer almaktadır. Dışkı biyobelirteçleri ise gFOBT, FIT ve sDNA gibi testlerden oluşmaktadır. Bu biyobelirteçler, kolorektal kanserin erken teşhisinde, tedavi seçeneklerinin belirlenmesinde ve hastaların prognozunun tahmin edilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Gelecekte, daha spesifik ve duyarlı biyobelirteçlerin geliştirilmesi beklenmektedir.(AI)
Atıf Sayısı :