Bu bölümde, şokun genel tanımı ve temel problemi olan doku perfüzyonu yetersizliği veya periferik dolaşım yetmezliği üzerinde durulmaktadır. Şok, hücrelerin metabolik ihtiyaçlarını karşılayamaması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Şokun başlangıçta kompanse edilebilirken zamanla kompanzasyon mekanizmalarının yetersiz kalmasıyla geri dönüşümsüz hasarlara yol açtığı belirtilmektedir.Şokun tarihçesi de ele alınmış ve Blalock'un 1930 yılında şok tablosunu beş ana gruba ayırdığı belirtilmiştir. Günümüzde ise altı çeşit şok tanımlandığı ifade edilmektedir.Hipovolemik şok, dolaşımdaki kan volümünün kaybedilmesi sonucu ortaya çıkan bir şok tipidir. Cerrahi veya travma hastalarında ciddi kan kaybıyla meydana gelirken, geniş yanıklar, peritonit, pankreatit ve ileusa bağlı olarak da gelişebilir. Hipovolemik şokun vücutta birçok karmaşık mekanizmaya yol açtığı ve kompanse edilmeye çalışıldığı belirtilmektedir.Hipovolemik şok hastalarının değerlendirilirken acil tedaviye başlanması gerektiği vurgulanmaktadır. Hastanın hava yolu açık tutulmalı, solunum devamı kontrol edilmeli ve kan dolaşımının devamlılığı sağlanmalıdır. Klinik bulgular, ajitasyon, ekstremitelerin soğuk olması, taşikardi, hipotansiyon, zayıf nabız ve konfüzyon halidir. Kanama miktarıyla klinik tablonun doğru orantılı olduğu ifade edilmektedir. Serum laktat seviyesi, baz açığı ve hematokrit ölçümlerinin şokun derecesinin anlaşılmasında yardımcı olduğu belirtilmektedir.Hipovolemik şok hastalarının replasmanı yapılırken şoka sebep olan ana patolojinin ortadan kaldırılması gerektiği vurgulanmaktadır. Hemorajinin odağının tespit edilip gerekli tedavinin en kısa sürede uygulanması önemlidir. Resüsitasyona cevap vermeyen hastalarda acil cerrahi planlanmalıdır. Şok tedavisinde hasar kontrol resüsitasyonu yaklaşımının benimsendiği ifade edilmektedir.(AI)