Bu metinde, Azerbaycan'ın tarihi ve siyasi durumu ele alınmaktadır. 18. yüzyıldan itibaren Osmanlı-Çarlık Rusya ve İran arasında nüfuz çatışmalarının yaşandığı Azerbaycan toprakları, Gülistan Antlaşması ve Türkmençay Antlaşması ile iki devlet arasında paylaşılmıştır. İran'ın egemenliği altında olan Güney Azerbaycan ve Rusya'nın egemenliği altında olan Kuzey Azerbaycan arasında sosyal hayat sürekli bir kriz içinde kalmıştır. 1917 Rus İhtilali'nin ardından Azerbaycan Türkleri, Mehmed Emin Resulzâde liderliğinde Azerbaycan Millî Şûrası çatısı altında örgütlenerek bağımsızlık ilan etmişlerdir. Ancak federal devletin uzun ömürlü olmaması ve dağılması üzerine Azerbaycan Türkleri, 28 Mayıs 1918'de Türk dünyasının ilk cumhuriyeti olan Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'ni kurmuşlardır. Bu dönemde Osmanlı ile diplomatik ve askeri ilişkiler kurulmuş, ancak Osmanlı'nın I. Dünya Savaşı'nda yenilmesiyle Sovyet Kızıl Ordu birlikleri Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'ne son vermiştir. 1920'de Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla Azerbaycan Sovyetler Birliği'ne dahil olmuştur. Azerbaycan'ın diplomasi tarihi ise Azerbaycan Halk Cumhuriyeti döneminde başlamıştır. Bu dönemde Harici İşler Nazırlığı kurulmuş ve diplomatik faaliyetler yürütülmüştür.(AI)