Diyabet ve kanser arasındaki ilişki çeşitli epidemiyolojik çalışmalarda incelenmiştir. Bu çalışmalarda diyabetik kişilerde kanser sıklığının arttığı ve kanser olan diyabetik bireylerin sağkalımlarının daha kısa olduğu gösterilmiştir. Bu artışın nedenleri arasında hiperglisemi, hiperinsülinemi, artmış IGF-1 etkisi, artmış inflamasyon veya seks hormonlarının etkisinin artması gibi faktörler öne sürülmüştür. Diyabetik bireylerde bu faktörler bir arada bulunabildiği için asıl nedeni belirlemek zor olabilir. Epidemiyolojik çalışmalarda artan kanser tipi farklılık gösterebilse de meme, kolon, endometrium, pankreas, karaciğer ve non-hodgkin lenfoma gibi bazı kanser türlerinde artış belirgindir. Diyabet ile ilişkili faktörlerin kanser gelişiminde etkili olabileceği mekanizmalar arasında DNA hasarı, hücre büyümesi, anjiogenez ve metastazlar yer alır. Hiperglisemi serbest radikallerin ve diğer reaktif moleküllerin artmasına yol açarak DNA hasarına ve tümör supresör genlerin hasarlanmasına veya onkogenlerin oluşumuna neden olabilir. Hiperinsülinemi ise insülin reseptörü veya IGF-1 düzeyleri üzerinden kanser gelişimini etkileyebilir. Diyabette uzun süreli hiperinsülinemi, IGFBP 1 ve 2 düzeylerinin düşmesine ve bu da serbest formdaki bioaktif IGF-1 düzeylerinin artmasına yol açabilir. İnsülin ve IGF-1 ise mitojenik etkilerini insülin reseptörü üzerinden gösterir. Diyabet ve kanser arasındaki ilişkiyi anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.(AI)