Radyasyona bağlı gelişen akciğer hasarı, torasik radyoterapi uygulanan hastalarda ortaya çıkan bir yan etkidir. Bu yan etki, akciğer kanseri, lenfoma, meme kanseri, mediastinal tümörler ve özefagus kanseri gibi durumlarda görülebilir. Radyasyon pnömonitisi olarak adlandırılan bu hasar, erken ve geç olmak üzere iki aşamada gelişir. Radyasyon pnömonitisi gelişimine etki eden faktörler arasında hastanın yaşı, genel sağlık durumu, sigara kullanımı, KOAH ve diğer hastalıklar bulunur. Ayrıca, tedaviye bağlı faktörler de etkili olabilir. Radyasyon dozu, ışınlanan akciğer volümü, fraksiyon dozu ve sayısı, eşzamanlı kemoterapi gibi faktörler, radyasyon pnömonitisi riskini artırabilir. Kemoterapotik ilaçların kullanımı da radyasyon ilişkili akciğer toksisitesi ile ilişkilidir. Radyasyon pnömonitisi, akciğerdeki hücrelere zarar vererek reaktif oksijen ve nitrojen üretimini artırır ve hücre ölümüne neden olur. Bu yan etki, akciğerin en hassas dokularından biri olan alveoler kapiller kompleks üzerinde etkili olur. Radyasyon sonrası pnömositler hasarlanır ve tamir mekanizmaları çalışmaz. Bu durum, growth faktör sekresyonunda artışa neden olabilir. Radyasyon ayrıca epitelyal ve endotelyal hücrelere de zarar verir. Radyasyona bağlı akciğer hasarı, hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve tedavi sürecini zorlaştırabilir. Bu nedenle, radyasyon tedavisi alan hastalarda bu yan etkinin önlenmesi ve yönetimi önemlidir.(AI)
Atıf Sayısı :
