Sterilizasyon ve dezenfeksiyon, sağlık alanında çalışan herkesin bilmesi gereken önemli bir konudur. Bu konu, laboratuvar deneylerinde kullanılan malzemelerden ameliyat sırasında kullanılan cihazlara kadar tüm tıbbi ekipmanların temizliği, dezenfeksiyonu ve sterilizasyonu hakkında bilgi sahibi olmayı gerektirir. Kullanılan tıbbi malzemelerin hastalık yapıcı mikroorganizmalar içermediğinden emin olunmalıdır.Sterilizasyon, cansız maddeler üzerinde bulunan tüm mikroorganizmaların, sporlar dahil olmak üzere tamamen öldürülmesidir. Bu nedenle sterilizasyon, bir nesnenin ya steril olduğu ya da olmadığı mutlak bir kavramdır.Dezenfeksiyon ise cansız maddeler üzerinde bulunan hastalık yapıcı mikroorganizmaların, sporlar dışındaki şekillerinin yok edilmesidir. Dezenfeksiyon işlemi, yok edilen mikroorganizmanın türüne, sporlu veya sporlu olmayan bakteri, zarflı veya zarfsız virüs gibi mikroorganizma şekline ve uygulama süresine bağlı olarak düşük, orta ve yüksek düzeyde gerçekleştirilebilir. Dezenfeksiyon, sterilizasyon gibi mutlak bir kavram değildir.Sterilizasyon ve dezenfeksiyon işlemlerinin nasıl yapıldığına girmeden önce, işleme girecek medikal cihazın ön temizliği ile organik ve inorganik artıklardan arındırılması gerektiği unutulmamalıdır.Sterilizasyon ve dezenfeksiyon işlemlerinde kullanılan yöntemler, mikroorganizmaların dirençlerine göre farklılık gösterir. Ayrıca işleme girecek nesnenin vücutta sağlam deriyle mi, mukozalar veya bütünlüğü bozulmuş deriyle mi, yoksa steril organ ve dokularla mı temas edeceği bilinmelidir. Bu bilgilere göre nesneler ve cihazlar sınıflandırılmalıdır.Sterilizasyon ve dezenfeksiyon işlemlerinin etkinliğini maksimum düzeye çıkarmak için işleme girecek medikal cihazların enfeksiyon riskine göre sınıflandırılması ve buna uygun işlemlerin yapılması önemlidir. Kritik aletler, vücudun steril boşluklarına, steril dokulara ve damar içine giren aletlerdir ve bu aletlerin steril olması gerekmektedir. Yarı-kritik aletler, sağlamlığı bozulmuş deri ve mukozalarla temas eden aletlerdir ve yüksek düzeyde dezenfeksiyon gerektirir. Kritik olmayan alet ve yüzeyler ise sağlam deriyle temas eden aletlerdir ve genellikle temiz olmaları yeterlidir.Sonuç olarak, sterilizasyon ve dezenfeksiyon, sağlık alanında çalışan herkesin bilmesi gereken önemli bir konudur. Bu işlemlerin doğru bir şekilde uygulanması, hastalık yayılmasını önlemek ve enfeksiyon riskini azaltmak için büyük önem taşır.(AI)