Kronobiyoloji, canlı sistemlerdeki biyolojik ritimlerin ve mekanizmaların incelenmesini ifade eder. Bu bilim, tüm canlı organizmaların biyolojik süreçlerinin ve işlevlerinin zaman içinde öngörülebilir değişkenlik gösterdiğini düşündürür. İnsanlarda, hayvanlarda, bitkilerde ve hatta bakterilerde bulunan sirkadiyen saat sistemi, çeşitli metabolik, fizyolojik ve davranışsal süreçlerin kontrolünden sorumludur. Kronobiyoloji, kanser gibi birçok hastalığın artmış insidansı ile ilişkilidir. Yapılan çalışmalarda normal sirkadiyen ritmin bozulması ile kanser oluşumu arasında bir ilişki olduğu gösterilmiştir. Özellikle uzun süreli vardiyalı çalışanlar ile transmeridyen rotalarda uçan uçuş personellerinde meme, kolon, endometriyum ve prostat kanser insidansında artış olduğu gösterilmiştir. Sirkadiyen ritim hücre siklusu, apoptoz, DNA hasarı algılama ve DNA onarımı gibi kanser süreçleriyle ilgili birçok hücre içi yolu düzenlemektedir. Ayrıca sirkadiyen ritmi bozan risk faktörleri arasında gece vardiyası, yapay ışığa maruziyet, coğrafik faktörler, Jet-lag, beslenme ve uyku bozuklukları bulunmaktadır. Bu risk faktörleri kanser oluşumuyla ilişkilidir. Kronobiyoloji ve kanser arasındaki ilişkiyi daha iyi anlamak, kanserin önlenmesi ve tedavisinde yeni stratejilerin geliştirilmesine yardımcı olabilir.(AI)
Atıf Sayısı :
