Kronobiyoloji, Uyku Ve Kardiyovasküler Sistem
Anahtar Kelimeler
Bu bölümde, kronobiyoloji, uyku ve kardiyovasküler sistem arasındaki ilişki incelenmektedir. Kronobiyoloji, canlılarda bulunan biyolojik döngülerin 24 saatlik, aylık veya mevsimsel olabileceğini belirtir. Bu döngüler arasında menstrüal döngüler, hayvanların göç dönemleri ve uyku süreleri de bulunmaktadır. Kronobiyoloji, özellikle uyku-uyanıklık döngüsünü kontrol eden sirkadiyen ritim üzerinde odaklanmaktadır. Sirkadiyen ritim, doğal ışığın algılanması ve beyindeki suprakiazmatik çekirdeğe iletilmesiyle başlar. Bu ritim, hormonların salgılanma zamanını, kasların dinlenme ihtiyacını ve bağışıklık sisteminin iyileşme aralığını belirler. Yüksek miktarda mavi ışık içeren güneş ışığı bedeni uyarırken, akşam saatlerindeki azalan ışık ise uyuma sinyali gönderir. Sirkadiyen ritim, genetik kodlarda saat genleri bulunan her hücreyi etkiler. Bu ritmin bozulması çeşitli hastalıklara yol açabilir, bunlar arasında kardiyovasküler hastalıklar da bulunmaktadır. Uyku-uyanıklık döngüsü ile ilişkili olan kan basıncı ve kalp hızı, uyku aşamalarıyla yakından ilişkilidir. REM uykusu sırasında ise kardiyovasküler olaylar daha sık görülür. Kalbin lokal bir saat olduğu bilinmektedir ve sirkadiyen saat düzenlilikleri kardiyovasküler hastalıkların gelişimine katkıda bulunabilir. Bu hastalıkların sirkadiyen ritimle ilişkili olarak artan kan basıncı, kalp hızı, sempatik aktivite ve vazokonstriktif hormonlar gibi faktörlerle açıklanabilir.(AI)
Atıf Sayısı :
