Bu makalede, akut karbonmonoksit (CO) zehirlenmesinin tedavisi ele alınmaktadır. CO zehirlenmesi, CO gazının solunması sonucu ortaya çıkan bir durumdur ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Tedavi amaçları arasında CO eliminasyonunun hızlandırılması, hipoksi ile mücadele edilmesi ve doku toksisitesinin düzeltilmesi yer almaktadır. Bu amaçla oksijen temelli tedaviler kullanılmaktadır.CO zehirlenmesi şüphesi olan hastalar, öncelikle maruziyet ortamından uzaklaştırılmalıdır. Daha sonra, kan örneği alınarak COHb ölçümü yapılmalı ve hastaya hızla geri solumasız rezervuarlı yüz maskesi ile yüksek akışlı oksijen veya %100 oksijen verilmelidir. Bu tedavi yöntemi normobarik oksijen (NBO) tedavisi olarak adlandırılır. Hastaların vital parametreleri hızla monitörize edilmelidir. Respiratuvar yetmezliği olan veya hava yolu açıklığı sağlanamayan hastalara entübasyon ve %100 oksijen tedavisi uygulanmalıdır. Hastaların kardiyak durumu da mutlaka takip edilmelidir.Oksijen inhalasyonu, CO'nun hemoglobinden ayrılmasını hızlandırır ve doku oksijenasyonunu arttırır. NBO ve hiperbarik oksijen (HBO) tedavisi ile sağlanan hiperoksijenasyon, anoksik dokulara da oksijen taşınmasını sağlar. HBO tedavisi, NBO tedavisine göre daha etkilidir. COHb seviyesi normale dönse bile, klinik semptomlar devam ediyorsa tedaviye devam edilmelidir. Gebelerde ise fetal distres açısından NBO tedavisi süresi uzatılmalıdır.Hastalar taburcu edilirken, intihar amaçlı zehirlenme şüphesi olanlar psikiyatriye yönlendirilmelidir. Ayrıca, hastalar ve aileleri nöropsikolojik geç sekeller hakkında bilgilendirilmelidir. Taburculuktan sonra kontroller yapılmalı ve psikiyatrik takip önerilmelidir.HBO tedavisi, basınç odalarında uygulanan bir tedavi yöntemidir. CO zehirlenmelerinde tedavi basıncı 2.5-3 ATA olarak önerilmektedir. HBO tedavisi, COHb seviyelerini hızla düşürür, doku hipoksisini düzeltir, mitokondriyal fonksiyonu arttırır, serebral ödemi azaltır, oksidatif stresi ve inflamasyonu önler. Uzun dönemde nöropsikiyatrik geç sekellerin gelişmesini engellemek için uygulanır.Sonuç olarak, akut CO zehirlenmesi tedavisinde oksijen temelli tedaviler etkilidir. NBO tedavisi CO eliminasyonunu hızlandırırken, HBO tedavisi daha etkili bir seçenektir. Hastaların durumlarına göre uygun tedavi yöntemi seçilmeli ve takip edilmelidir.(AI)
Atıf Sayısı :