Parotis bezini tutan sistemik hastalıklar, bezin yerleşimi ve içerdiği dokular nedeniyle sadece enfeksiyonlar ve tümörlerle ilişkili değildir, aynı zamanda çeşitli sistemik hastalıkların da etkisindedir. Bu hastalıklar bazen parotis bezindeki belirtilerle ilk olarak ortaya çıkabilir veya hastalığın farklı evrelerinde bez tutulabilir. Sjögren sendromu, sarkoidoz ve siyaloz, parotis bezini etkileyen en sık görülen sistemik hastalıklardır.Sjögren sendromu, kronik inflamatuar bir hastalıktır ve keratokonjonktivit ve ağız kuruluğu gibi belirtilerle karakterizedir. Bu hastalık genellikle kadınlarda görülür ve romatoid artrit gibi diğer romatolojik hastalıklarla birlikte ortaya çıkabilir. Sjögren sendromunda parotis bezinde lenfosit infiltrasyonu ve tükrük salgısının azalması görülür. Tanı için laboratuvar testleri ve tükrük bez biyopsisi kullanılır. Tedavi semptomlara yöneliktir ve steroidler kullanılabilir.Sarkoidoz ise sistemik granülomatöz bir hastalıktır ve bilateral hiler lenfadenopati ile karakterizedir. Etyolojisi tam olarak bilinmeyen bu hastalık, hücresel immünitede baskılanma ve genetik faktörlerle ilişkilendirilir. Sarkoidozda parotis bezinde büyüme görülebilir. Tedavi semptomlara yöneliktir ve kortikosteroidler kullanılabilir.Siyaloz ise tükrük bezlerinin tıkanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Bu durum, tükrük salgısının azalmasına ve bezlerin büyümesine neden olabilir. Siyalozun tedavisi, tıkanıklığın giderilmesini içerir.Parotis bezini tutan sistemik hastalıklar, tanı ve tedavi açısından laboratuvar testleri, görüntüleme yöntemleri ve biyopsi gibi yöntemler kullanılarak değerlendirilir.(AI)