Bu metinde, COVID-19 pandemisinin önlenmesi için etkili ve güvenli aşıların geliştirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Ancak şu anda dünya genelinde herhangi bir lisanslı koronavirüs aşısı bulunmamaktadır. Aşı geliştirme süreci genellikle 10-15 yıl sürerken, pandemi durumunda bu süre kısaltılabilir. Aşı geliştirme süreci, preklinik, klinik ve keşif aşamalarından oluşur. Preklinik aşamada, aşının ve bileşenlerinin incelenmesi, üretim süreçlerinin tanımlanması ve güvenlik ve etkinlik çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Bu aşamada hayvan deneyleri kullanılarak aday aşının güvenliği ve etkinliği değerlendirilir. Klinik aşamalar ise insan çalışmalarını içerir ve genellikle faz I, faz II, faz III ve faz IV olarak adlandırılır. Aşı geliştirme sürecindeki en seçici aşama klinik öncesi aşamadır ve başarısızlık oranı %20 olarak tahmin edilmektedir. Bu metinde aşı geliştirme süreci ve zorlukları hakkında bilgi verilmektedir.(AI)
Atıf Sayısı :