Proliferatif diyabetik retinopati (PDR), diyabetik retinopatinin son evresidir ve diyabetik popülasyonun yaklaşık olarak %5-10'unu etkiler. Tip 1 diyabetli olgularda tip 2 diyabete göre daha sık görülen bu hastalık, kötü diyabetik kontrol ve kronik hiperglisemi ile ilişkilidir. PDR'nin temel belirtisi retinal neovaskülarizasyondur, yani yeni damar oluşumudur. Bu durum, vasküler anomaliler ve kapiller nonperfüzyon sonucunda ortaya çıkar. Retinal hipoksi, anjiogenik faktörlerin salınımını artırır ve bu faktörler arasında vasküler endotelyal growth faktör (VEGF), trombosit growth faktör (TGF), insülin like growth faktör (IGF) ve inflamatuar sitokinler bulunur. Nonperfüzyon, anjiogenik ve antianjiogenik faktörler arasındaki dengeyi anjiogenezis yönüne kaydırır. Bu süreçte protein kinaz-C aktivasyonu, polyol yolu aktivasyonu, ileri glikasyon son ürünleri ve oksidatif stres gibi pek çok faktör rol oynar. Nonperfüzyonun ve anjiogenik faktörlerin artmasıyla birlikte, venöz endotelin proliferasyonu ve neovasküler doku oluşumu başlar. Bu neovaskülarizasyonlar, retina ile internal limitan membran arasında gelişir ve vitreus boşluğuna ilerler. Neovasküler damarlar frajildir ve kolayca kanayabilirler. PDR'nin erken teşhisi ve tedavisi, düzenli takip ve bilgilendirme ile mümkündür.(AI)