Sporda Ani Ölümler Ve Apolipoprotein (apo)-b100 İlişkisi
Anahtar Kelimeler
Binlerce genç fiziksel aktivite sırasında
aniden ölmektedir. Sporla ilişkili ani kardiyak ölümün (SCD) yılda milyonda 3-5
vakaya denk geldiği ve vakaların %6'sının genç yarışmacı sporcularda,
çoğunluğunun erkeklerde (%95) meydana geldiği tahmin edilmektedir. Çoğu
durumda, sporcunun farkında olmayabileceği altta yatan bir kalp hastalığı
olabilmektedir. Kalp durması, egzersiz sırasında veya hemen sonrasında,
genellikle öncü semptomlar olmadan gerçekleşir. Bilim camiasında kalan soru,
Sporla ilişkili ani kardiyak ölümün sporlarda meydana gelmesini önceden tahmin
edip edemeyeceğimiz ve kalp durmasının ani ölüme ilerlemesini önemli ölçüde
azaltıp azaltamayacağımızdır. Kardiyovasküler hastalık (KVD), dünya
çapında önde gelen bir ölüm nedenidir. Statinler düşük yoğunluklu lipoprotein
kolesterolü (LDL-K) düşürerek kardiyovasküler (KV) sonuçları belirgin şekilde
iyileştirse de KV olayları hastaların önemli bir kısmında devam eder. Dünya
çapında, bu tür hastalarda (yani, KV riski kalanlarda) KV olaylarını ortadan
kaldırma çabaları, trigliserit açısından zengin lipoprotein kolesterol veya
lipoprotein(a) (Lp(a)) gibi LDL dışı KV'leri düzenleyerek yapılmıştır.
Karaciğerde sentezlenen LDL benzeri bir partikül olan Lp(a), KV olayları olan
hastalarda optimum LDL-K yönetimine rağmen yükseldiği bilinmektedir. Lp(a),
apoA'ya kovalent olarak bağlı apolipoprotein (apo) B100'den oluşur. Lp(a)
karakteristik olarak hem apoB'den hem de apoA'dan aterojeniteyi ve apoA'dan
protrombojenik ve proinflamatuar özellikleri miras alır. Plazma lipoproteinleri oluşturan
apoproteinler kolesterol ester ile trigliseridlerin çözülmesine yardımcı olur,
bu lipidlerin bazı önemli enzimlerle reaksiyona girmelerini düzenler ve de
hücre yüzeyindeki reseptörlere bağlanıdar. Çeşitli apolipoproteinlerden
klinik açıdan en önemli ikisi apolipoprotein A ve apolipoprotein B (apoB) dir.
Koroner risk yönünden apoB özellikle LDL kökenli riski yansıtır.
Atıf Sayısı :